नीतिपत्र

कस्तो हुनुपर्छ नेपालका सहरहरु ? सोमबार, चैत ४, २०८१ सहर भनेका मान्छे बस्ने ठाउँ मात्र होइन, उन्नत मानव सभ्यताका केन्द्र पनि हुन् । युग अनुसार तिनीहरूको चरित्र फेरबदल हुँदै जान्छ र अर्थतन्त्रको प्रणाली, मान्छेको आकंक्षा, विश्वसँगको अन्तरनिर्भरतामा पनि सहरीकरणको प्रकृति भरपर्छ । आगामी दशकहरू नेपालको तीव्र विकास र सहरीकरणको समय हुन सक्छन् । दुई ठूला अर्थतन्त्र भएका मुलुक चीन...

सामाजिक सञ्जाल विधेयकमा के छ ? विश्लेषण र सुझाव मंगलबार, माघ २९, २०८१ संघीय संसदमा दर्ता भएको सरकारी विधेयक सामाजिक सञ्जाल ऐन २०८१ समस्याग्रस्त देखिन्छ । मूलभूत रूपमै कमीकमजोरी रहेको यस विधेयकलाई फिर्ता लिई समयसापेक्ष, व्यवहारिक, मानवअधिकार र लोकतन्त्रका मूल्यमान्यता एवं कानुनीराजको सिद्धान्त अनुसार एवं अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा ग्राह्य र प्रविधि उपयोगको अवसरबाट नागरिक वञ्चित नहुने व्यवस्थाहरू गरेर मात्रै ल्याउन आवश्यक छ । यसका...

प्रविधि अर्थतन्त्रको सम्भावना र राज्यसँग अपेक्षा शनिबार, माघ १९, २०८१ सूचना प्रविधि क्षेत्रले प्रत्यक्षरुपमा समुदायमै प्रभाव पार्छ । आईटी सेक्टरको कच्चा पदार्थ वा भनौं स्रोत भनेकै जनशक्ति हो । यो न्यूनतम लागतमा तयार पार्न सकिन्छ । जस्तो पर्यटनको कुरा गर्दा होटल निर्माण गर्न निकै ठूलो पुँजी चाहिन्छ । निर्माणपछि त्यसको व्यवस्थापन, मार्केटिङ, मर्मतसम्भारमा पनि ठूलै पुँजी आवश्यक पर्छ । तर,...

बजार उदारीकरणः सेवा क्षेत्र र आर्थिक उत्पादकत्व शनिबार, माघ १९, २०८१ उदार अर्थतन्त्रको मेरुदण्डको रूपमा बजार अर्थनीतिलाई लिइन्छ । नेपाल लगायतका विकासशील राष्ट्रको अर्थतन्त्रमा बजार उदारीकरणले उल्लेख्य परिवर्तन ल्याएको छ । सन् १९९० को दशकबाट सुरु भएको नेपालको उदारीकरणको प्रक्रियाले निजी क्षेत्रको सहभागिता बढाउन एवं वैदेशिक लगानी प्रोत्साहन गर्न महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको छ । सरकारी नियन्त्रणलाई कम गर्दै अर्थतन्त्रमा निजी...

आर्थिक स्थायित्व र वृद्धिको स्तम्भ बन्दै पुनर्बीमा शनिबार, माघ १९, २०८१ पुनर्बीमा एउटा परिष्कृत प्रणाली हो, जसले बीमाकर्ताहरूलाई आफ्नो जोखिमको केही हिस्सा अन्य बीमा कम्पनीहरूमा स्थानान्तरण गर्न सक्षम बनाउँछ, जसलाई पुनर्बीमा भनिन्छ । यस्तो अभ्यासले बीमा कम्पनीहरूको वित्तीय स्थायित्वलाई बलियो बनाउन मद्दत मात्र गर्दैन, विशेष गरी नेपाल जस्तो भूकम्प, बाढी र पहिरोको उच्च जोखिमयुक्त देशमा, बीमा दाबीहरूको भुक्तानी क्षमतालाई समेत सुनिश्चित...

संविधान कार्यान्वयन र न्यायालय व्यवस्थापन मंगलबार, मंसिर १८, २०८१ प्रत्येक संविधानले त्यो बेलाको अवस्थाअनुसार आर्थिक अवसरहरू दिएको हुन्छ । जुन प्रकृतिबाट संविधान बन्छ त्यो संविधान बन्दा बढी महत्वाकांक्षी तरिकाबाट यो कुरालाई राखिएको हुन्छ । त्यो सामान्य कुरा नै हो । त्यो हरेक ठाउँको संविधानमा हुन्छ नै । समस्या भनेको कार्यान्वयनमा नै हो । संविधानलाई हेर्ने हो भने २०१७ सालको...

सार्वजनिक निर्माण र खरिदमा राजनीतिक प्रभाव हावी मंगलबार, मंसिर १८, २०८१ सार्वजनिक निकायको खरिद, सार्वजनिक खरिद ऐन र नियमावलीको आधारमा निर्देशित गरिन्छ । तर, वैदेशिक सहायताका आयोजनाहरू भने दातृ निकायका खरिद गाइडलाइन्स अनुसार सञ्चालन हुन्छन् । यस प्रक्रियामा विभिन्न शक्ति र पहुँच भएका व्यक्ति र निकायहरूको संलग्नता हुन्छ, जसमा कतिपय विदेशी निकायहरूको आफ्नै स्वार्थ पनि समावेश हुने गर्छ ।

सामाजिक सञ्जालको जञ्जाल शुक्रबार, असोज १८, २०८१ मिथ्या सूचना फैलिनबाट रोक्न सकियो भने कोही कसैलाई गलत निणर्य गर्नबाट रोक्न सकिन्छ । मिथ्या सूचनाकै कारण मानिसलाई भ्रममा राख्ने काम हुनसक्छ । यसबाट जोगाउन मिथ्या सूचना सेयर गर्ने, यस्तो भेटियो के रहेछ भनेर सेयर गर्ने काम गर्नुहुँदैन । बरु, त्यस्ता सामग्री प्रकाशन गर्नेलाई निरुत्साहित गर्नुपर्छ ।

बुटवल देशकै सबल आर्थिक केन्द्र बिहीबार, जेठ १०, २०८१ स्थानीय तह निर्वाचन २०७९ बाट बुटवल उपमहानगरपालिकाको प्रमुख पदमा निर्वाचित भई पदस्थापन गरेको २ वर्ष पूरा भएको छ ।

शहीद सप्ताहका सन्दर्भमा सोमबार, फागुन २१, २०८० हजारौं अमर सहिदबाट स्थापित संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र सुदृढ पार्नु आज हामी सबैको दायित्व हो। सहिद र सहिद दिवसको गुणगानले मात्र सच्चा श्रद्धान्जली हुन सक्दैन। उनीहरुका सपनाहरु पूरा गर्नुछ। यो देशको माटोले धेरै सहिद जन्माएको छ।सहिदको सपना कसरी विपनामा ढाल्न सकिन्छ ? यो अहिलेको मुख्य प्रश्न हो।

‘गिग अर्थव्यवस्था’, अर्थतन्त्रको नयाँ रूप शुक्रबार, पुस १३, २०८० गिग अर्थतन्त्रअन्तर्गत रोजगारी सिर्जना हुनु नेपालको अर्थतन्त्रको वृद्धिका लागि राम्रो संकेत हो। देशको आर्थिक मन्दी र रोजगारीको अभाव दृष्टिगत गरी गिग अर्थतन्त्रलाई प्रवर्द्धन गर्न आवश्यक छ। तर, त्यसमा रहेका कमीकमजोरी पनि हटाउनुपर्छ। यसबाहेक हामीले यो बिर्सनु हुँदैन कि औपचारिक वा परम्परागत कामहरूको कमीका कारण गिग अर्थव्यवस्था बढिरहेको छ।

स्थानीय उत्पादन र बजारीकरणसँग पर्यटनको तालमेल जरुरी बुधबार, पुस ११, २०८० नेपालको पर्यटनलाई स्थानीय उत्पादन र बजारीकरणसँग नजोड्दासम्म पर्यटन क्षेत्र केवल मनोरञ्जनात्मक क्षेत्रकै रुपमा सीमित रहनेछ । पर्यटनलाई तुलनात्मक लाभको क्षेत्रको रुपमा व्यवहार गर्नका लागि यसलाई कृषिजन्य र कलाजन्य रैथाने उत्पादनको आपूर्ति शृङ्खलासँग जोड्न ढिला भइसकेको छ ।